82. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową
Dziś przypada 82. rocznica przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową. Uroczystą Mszę Świętą w naszej świątyni sprawował ks. kan. płk Stanisław Garbacik, po której odbyło się złożenie kwiatów.
Dokładnie 82 lata temu – 14 lutego 1942r. Prezes Rady Ministrów i Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski przekazał komendantowi głównemu Związku Walki Zbrojnej gen. Stefanowi Roweckiemu rozkaz o zmianie nazwy organizacji tajnej w kraju i tytułu jej komendanta.
„Znoszę dla użytku zewnętrznego nazwę ZWZ. Wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w Kraju stanowią «Armię Krajową», podległą Panu Generałowi jako jej dowódcy” – głosił rozkaz.
Był to akt symboliczny, dzięki któremu podniesiono rangę krajowych Sił Zbrojnych ze Związku na Armię. Nazwa ta była wyraźnie bardziej bojowa, niosła ze sobą silny przekaz propagandowy i podkreślała, że Polska wciąż walczy. W skład Armii Krajowej weszli wszyscy żołnierze pozostający w czynnej służbie wojskowej. AK to Siły Zbrojne w Kraju, które współtworzyły jednolite Wojsko Polskie wraz z Polskimi Siłami Zbrojnymi na Zachodzie i innymi jednostkami podległymi władzom RP na uchodźstwie. Zgodnie z wytycznymi Naczelnego Wodza gen. Sikorskiego Armia Krajowa miała być jedyną organizacją wojskową działającą na terenie kraju, skupiającą w swych szeregach bez względu na różnice przekonań politycznych i społecznych wszystkich Polaków pragnących walczyć z okupantami. Na czele Armii Krajowej stanął gen. Stefan Rowecki ps. „Grot” (stąd także nazwa karabinka dedykowanego żołnierzom OT – MSBS „GROT”), który tymi słowami podkreślał istotę armii.
„Naród i wojsko to jedno i nie może być żadnych między nimi rozgraniczeń. Wojsko zawsze było, jest i będzie największym ukochaniem wszystkich zdrowych środowisk polskiego Narodu, które rozumieją, że żołnierz stoi na straży jego wolności i możności pracy nad poprawą losu jego obywateli. Za to uczucie możesz odpłacić ludowi polskiemu tylko miłością. Tradycja przekazała nam, że wojsko i jego dowódcy zawsze byli pionierami postępu, nieśli powiew wolności, braterstwa i równości.”
Dlaczego data 14 lutego jest tak istotna dla WOT?
Data 14 lutego jest wyjątkowo istotna dla Wojsk Obrony Terytorialnej w związku z tradycjami, które Terytorialsi zobowiązani są do kultywowania. Niezwykle istotna jest również strona wizualna symboliki WOT, która nawiązuje do tradycji Armii Krajowej. Najbardziej charakterystycznym symbolem, zarówno dla Terytorialsów jak i Polski Walczącej jest znana „Kotwica”, symbol składający się z połączonych ze sobą liter “P” i “W”, w taki sposób, że litera “P” umieszczona jest nad środkiem litery “W”. Litera „P” symbolizuje Polskę, a ramiona w kształcie litery „W” – walkę. “Kotwica” jest także symbolem nadziei odzyskania niepodległości.
Zimą 1942 r. znak ten został wybrany w konkursie na symbol konspiracyjny ogłoszonym przez Komisję Propagandy Biura Informacji i Propagandy Okręgu Warszawa ZWZ/AK. Symbol kotwicy spełniał bowiem założenia konkursu, według nich znak miał mieć czytelną wymowę patriotyczną oraz być łatwym do wykonania w pośpiechu oraz ukradkiem.
Prawdopodobną autorką symbolu “Kotwicy” była Anna Smoleńska „Hania”, która tak jak członkowie jej rodziny, działała w konspiracji. Była studentką historii sztuki na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Działała jako jedna z kolporterek „Biuletynu Informacyjnego” AK. Żyła krótko, zaledwie 23 lata, zmarła 19 marca 1943 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz.
Od tej pory „Kotwica” stała się nieodłącznym elementem i znakiem rozpoznawczym Armii Krajowej. Wykorzystywano ją w tzw. małym sabotażu, który poległa między innymi na zrywaniu niemieckich plakatów, przeciwdziałaniu hitlerowskiej propagandzie oraz oznaczaniu ważnych dla Polaków miejsc, tak aby wiedzieli oni, że istnieje organizacja, która nieprzerwanie prowadzi walkę z hitlerowskim reżimem. Znak ten miał podnosić morale, ale również ostrzegać okupanta, że duch polski jeszcze nie umarł. Pierwszy raz pojawił się on w formie reprodukcji na łamach „Biuletynu Informacyjnego” 16 kwietnia 1942 r.
wojsko-polskie.pl
